5 անցակետ՝ Ադրբեջանի հետ սահմանին. Կառավարությունը տեսանյութով ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
12:45, 18.11.2023
Տարածաշրջան:Հայաստան, Ադրբեջան, Թուրքիա, Իրան
Թեմա: Քաղաքականություն
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը տեսանյութով ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը։ Կառավարությունը մշակել և ներկայացնում է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը` որպես խաղաղության օրակարգի կարևոր մի մաս:
Նախագծի առանցքային իմաստը Հայաստանի, Թուրքիայի, Ադրբեջանի, Իրանի Իսլամական Հանրապետության միջև կոմունիկացիաների զարգացումն է՝ ճանապարհներ, երկաթուղիներ, խողովակաշարեր, մալուխներ, էլեկտրահաղորդման գծեր նորոգելու, կառուցելու, գործարկելու միջոցով:
Տեսանյութում, մասնավորապես, նշվում է. «Բաց սահմաններ, բացված ենթակառուցվածքներ, ակտիվ տնտեսական քաղաքական և մշակութային կապեր՝ սրանք են այն պայմանները, որոնք անհրաժեշտ են մեր տարածաշրջանում երկարաժամկետ խաղաղություն հաստատելու համար։
«Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը վերաբերում է նոր ենթակառուցվածքների ստեղծմանը կամ եղածների շրջանակն ու որակը բարելավելուն։ Հայաստանը պատրաստ է ճանապարհային ենթակառուցվածքների համար հայ-ադրբեջանական սահմանին հինգ անցակետ ստեղծել, այդ թվում՝ Կայան, Սոթք, Քարահունջի, Անգեղակոթի և Յարասխի մոտ, ինչպես նաև երկու հսկիչ անցակետ՝ Ախուրիկում և Մարգարայում՝ ճանապարհային ենթակառուցվածքների համար։
Հայաստանը պատրաստ է ապահովել Հայաստանի, Ադրբեջանի և Թուրքիայի միջև հաղորդակցությունը՝ վերականգնելով Հայաստանի Հանրապետության տարածքում երկաթուղու չորս հատվածները:
Հայաստանը պատրաստ է վերականգնել Նռնաձոր-Ագարակ երկաթուղային հատվածը և սահմանների մոտ սահմանային անցակետեր հաստատել, Երասխից մինչև Նախիջևանի սահման երկաթուղային հատվածը վերականգնել և Երասխում սահմանել անցակետ, վերականգնել Գյումրիից մինչև սահման երկաթուղու հյուծված հատվածները։ Թուրքիայի և անցակետ ստեղծել Ախուրիկում։ Հայաստանը նաև պատրաստ է վերականգնել Հրազդանից Կայան երկաթուղու հյուծված հատվածները և Կայանում անցակետ ստեղծել։ Սա նոր կապեր կստեղծի տարածաշրջանի բոլոր երկրների միջև:
«Խաղաղության խաչմերուկի» սկզբունքներն այն են, որ բոլոր ենթակառուցվածքները, ներառյալ ճանապարհները, երկաթուղիները, օդային ուղիները, խողովակաշարերը, մալուխները և էլեկտրահաղորդման գծերը, գործում են այն երկրների ինքնիշխանության և իրավազորության ներքո, որոնցով նրանք անցնում են: Յուրաքանչյուր երկիր իր տարածքում գտնվող իր պետական կառույցների միջոցով ապահովում է սահմանային և մաքսային հսկողություն և բոլոր ենթակառուցվածքների անվտանգությունը, ներառյալ իր տարածքով տրանսպորտային միջոցների, բեռների և մարդկանց անցումը:
Բոլոր ենթակառուցվածքները կարող են օգտագործվել ինչպես միջազգային, այնպես էլ ներքին փոխադրումների համար: Երկրներն օգտագործում են բոլոր ենթակառուցվածքները՝ փոխադարձության և հավասարության հիման վրա։ Այս սկզբունքներին համապատասխան սահմանային և մաքսային հսկողությունը կարող է հեշտացվել փոխադարձ համաձայնությամբ և համաձայնությամբ:
Քանի որ երկաթուղիների և ճանապարհների բացակայող հատվածները վերականգնվում են, և ենթակառուցվածքները բացվում են, հնարավոր կդառնա անխափան կապ հաստատել Պարսից ծոցի, Օմանի ծոցի, Սև ծովի, Կասպից ծովի և Միջերկրական ծովի միջև համախմբված տարածաշրջանային երկաթուղու միջոցով: ցանցով և հյուսիսային, հարավային և արևելյան, արևմտյան ճանապարհներով:
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը վերահաստատում է իր հանձնառությունը՝ իր բաժինը ներդնելու տարածաշրջանի խաղաղությանն ու կայունությանը և գործնական քայլեր ձեռնարկելու խաղաղության խաչմերուկը կառուցելու համար»:
Ինչպես ավելի վաղ հայտարարել էր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Թբիլիսիում տեղի ունեցած «Մետաքսի ճանապարհ» միջազգային համաժողովին, Հայաստանի հարավով և հյուսիսով անցնող երկաթուղիներն արդեն երեսուն տարի չեն գործում տարածաշրջանային առումով, չեն գործում նաև արևելքն արևմուտքին կապող բազմաթիվ ավտոճանապարհներ, մինչդեռ այդ ճանապարհների վերագործարկումը Կասպից ծովը Միջերկրականին կապող կարճ և արդյունավետ ուղի կդառնար՝ թե՛ երկաթուղային, թե՛ ավտոմոբիլային:
«Նույն կերպ և այդ երկաթուղային և ավտոմոբիլային կոմունիկացիաները կարող են Ծոցը Սև ծովի, այդ թվում` վրացական նավահանգիստներին կապող արդյունավետ ճանապարհ դառնալ: Այս ծրագիրը հսկայական օգուտներ կբերի մեր տարածաշրջանի բոլոր երկրներին, և ես ցանկանում եմ Կառավարությունների, մասնավոր ներդրողների ուշադրությունը հրավիրել այս հնարավորության վրա»,- նշել էր նա։
