Այս պահին բանակցային սեղանին կան հակամարտության կարգավորման ռուսական եւ արեւմտյան մոտեցումներ, եւ Հայաստանի համար կարեւոր է ի մի բերել այն մոտեցումները, որոնք հնարավոր են դիվանագիտական մեխանիզմն ամրապնդելու եւ ռազմական մեխանիզմը ինքնաբերաբար թուլացնելու եւ ժամանակ շահելու համարմ, որը էլ ավելի կամրապնդի դիվանագիտական մեխանիզմը։ Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց Փարիզի քաղաքագիտության ինստիտուտի փորձագետ Կայծ Մինասյանը։
Նրա խոսքով, Հայաստանը չպետք է միանշանակ ընդունի ո՛չ այս, ո՛չ էլ մյուս մոտեցումը՝ հայտարարելով խաղաղության անհրաժեշտության եւ պատրաստակամության մասին՝ պաշտպանելու եւ իրականացնելու նմանատիպ դիրքորոշումները, որոնք կան ռուսական եւ արեւմտյան մոտեցումներում։
Նա կարծում է, որ Ադրբեջանի համար, ընդհակառակը, կարեւոր է կիսել բոլոր մոտեցումները եւ ցույց տալ, որ ինքն ամեն ինչի կենտրոնում է։
«Միեւնույն ժամանակ, Հայաստանի համար շատ կարեւոր է եվրոպացիների ներկայությունը սահմանին, եւ Երեւանը պետք է ամեն ինչ անի նրանց ներկայության ժամկետը երկարացնելու համար։
Ինչու՞ եղավ 44-օրյա պատերազմը. որովհետեւ Ղարաբաղի հարցում դիվանագիտական մեխանիզմները շատ թույլ էին։ Քանի դեռ դիվանագիտական մեխանիզմները չեն ամրապնդվել, ռազմական մեխանիզմը կգերակայի», — ընդգծեց Մինասյանը։
Փորձագետը պարզաբանեց, որ դիվանագիտական մեխանիզմների ամրապնդումը նշանակում է խոսել խաղաղության մասին, ստորագրել խաղաղության պայմանագիր եւ ժամանակ շահել։
«Հարցն այն չէ՝ դուրս գալ ՀԱՊԿ-ից, թե ոչ, Հայաստանը պետք է ուժեղացնի իր աշխարհաքաղաքական դերը», — եզրափակեց քաղաքագետը։
Հիշեցնենք, որ սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանի զինված ուժերը, կոպտորեն խախտելով միջազգային մարդասիրական իրավունքի գործող նորմերը եւ հակամարտությունը կարգավորելու խաղաղ բանակցային գործընթացի տրամաբանությունը, կիրառելով հրթիռային եւ հրետանային զենքեր եւ ինքնաթիռներ, անցել էին հարձակման շփման գծի ողջ երկարությամբ՝ թիրախավորելով ՊԲ մարտական դիրքերը եւ Լեռնային Ղարաբաղի խաղաղ բնակավայրերը։ 44-օրյա պատերազմի արդյունքում հակառակորդը գրավել է ԼՂՀ-ի մեծ մասը։ Բաքվի ռեժիմի ագրեսիայի զոհ են դարձել երկու կողմերից մի քանի հազար մարդ։ Լայնածավալ ռազմական գործողություններն ավարտվել են 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին Հայաստանի, Ռուսաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ եռակողմ հայտարարության ստորագրմամբ։
Երկու տարի անց՝ Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի սեպտեմբերյան ագրեսիայից հետո, ԵՄ դիտորդները Հայաստանում տեղակայել են ԵՄ կարճաժամկետ առաքելություն։ Որոշ ժամանակ անց՝ 2023 թվականի փետրվարի 20-ին, երկու տարով Հայաստան են ուղարկվել ԵՄ երկրորդ առաքելությունը՝ բաղկացած 100 հոգուց։
Նշենք, որ Ռուսաստանը բացասաբար է արձագանքել ԵՄ նոր առաքելությանը, իսկ Իրանի դեսպանն ասել է, որ տարածաշրջանային խնդիրները պետք է լուծվեն տարածաշրջանի երկրների մասնակցությամբ։
